Kültepe Kaniş Karum Örenyeri

 
Kültepe, Kayseri-Sivas karayolunun 22. kilometresinden ayrılan bir yolun 3. kilometresinde yer almaktadır. Dünyaca tanınan bu açık hava müzesi, ilk olarak 1881’de dikkat çekmiş ve 1925’te Kültepe’nin en önemli bölümlerinden biri olan Karum keşfedilmiştir. 1948’den beri bölgede yapılan kazılarda höyükteki en eski yerleşimin Geç Kalkolitik Çağ’a (M.Ö. 3000-2500) ait olduğu, bunu Eski Tunç, Hitit, Frig, Hellenistik ve Roma çağlarının takip ettiği tespit edilmiştir. Karum sahası, höyüğün doğu ve güneydoğu eteklerini çevrelemektedir ve M.Ö. 1950-1650 yıllarında Anadolu’ya ticaret maksadıyla gelen Asurlu tüccarlar tarafından iskân edilmiştir. Höyük ve Karum alanında ortaya çıkarılan büyük dinsel ve resmi yapılar, evler, dükkânlar ve atölyelere ait mimari kalıntılar açık hava müzesi olarak sergilenmektedir.

Eski dünyanın ünlü ticaret merkezi olan Karum Kaniş’te, sonuncusu iki safhalı olmak üzere (a-b), dört yapı katı bulunmaktadır (I-IV). Yaklaşık dört bin yıl önce, Kuzey Mezopotamyalı/Asurlu tüccarların Anadolu’da kurduğu ve yaklaşık yüz elli yıl süren bu uluslararası ticaret ilişkileri döneminde, Anadolu Mezopotamya’nın eski uygarlığına açılmış, onlardan yazıyı öğrenmiş ve kültür seviyesini yükseltmiştir. II. ve I. katlarda keşfedilen eski Asur dilinde yazılmış çivi yazılı tabletler, Anadolu ile Asur arasında sürdürülen ticaret hakkında detaylı bilgiler vermektedir. Bunlar, Anadolu’nun en eski yazılı belgeleri olarak bilinmektedir.